Chắc hẳn chúng ta đã quá quen thuộc với những siêu anh hùng Superman, Batman, Wonder Woman, Spider-man, Captain America, Thor, Wolverine, Ironman… Được đánh giá là bùng nổ đạt đỉnh điểm trong thế kỷ 21, những siêu anh hùng Mỹ đã và đang được vô số độc giả và khán giả trên toàn cầu đón nhận. Họ xuất hiện qua những phiên bản truyện tranh (comic), phim ảnh, trò chơi (game). Họ đại diện cho chính nghĩa, công lý, sức mạnh, và còn truyền tải nhiều thông điệp nhân văn qua những bộ phim, bộ truyện của mình. Ai nói rằng truyện tranh siêu anh hùng chỉ dành cho trẻ nhỏ, chắc hẳn họ chưa từng đọc qua Watchmen, V for Vendetta, Kingdom Come, The Killing Joke, Oldmen Logan… Chắc hẳn họ cũng chưa từng xem qua những bộ phim như The Dark Knight, Watchmen, Joker, Logan… Trong kỷ nguyên của siêu anh hùng, DC Comics và Marvel là hai thương hiệu truyện tranh hàng đầu, và chúng ta đã quá quen với những siêu anh hùng Mỹ của họ.
Thế nhưng, bạn có biết rằng mới đây, DC Comics đã xuất bản đầu truyện về một siêu anh hùng gốc Việt, thậm chí, không phải một siêu anh hùng ít danh tiếng, mà là một Green Lantern – người sở hữu chiếc nhẫn xanh bảo vệ vũ trụ, mà một trong những siêu anh hùng chính của Justice League – Hal Jordan, sở hữu.
Được xuất bản dưới thương hiệu DCKids (thương hiệu DC Comics dành cho trẻ em), bộ truyện Green Lantern: Legacy có nhân vật chính là Tài – một cậu bé người Mỹ gốc Việt. Tác giả bộ truyện là nhà văn gốc Việt: Minh Lê – người từng chiến thắng giải 2019 Asian/Pacific American Award for Literature. Trước khi cộng tác với DC Comics, Minh Lê là tác giả mục truyện thiếu nhi trên tờ New York Times, Huffington Post. Bộ truyện Green Lantern: Legacy được anh ấp ủ từ lâu, với câu chuyện được truyền cảm hứng từ người bà của mình, và được DC Comics xuất bản vào đầu năm 2020.
Câu chuyện bắt đầu với cậu bé Tài, sống ở một cửa tiệm nho nhỏ tên là Ngọc Thạch (Jade Market). Cậu sống cùng ba, mẹ, chị và bà. Một ngày nọ, bà của cậu bé qua đời, để lại cho cậu một chiếc nhẫn ngọc màu xanh, hay nói đúng hơn, chiếc nhẫn đã chọn cậu. Cậu khám phá ra được sức mạnh của chiếc nhẫn, được Green Lantern John Stewart (cũng là một trong những siêu anh hùng nổi tiếng của Justice League) dạy dỗ. Để được chứng nhận là một Green Lantern, Tài phải kiểm soát được sức mạnh, sử dụng sức mạnh vào việc tốt, và trên hết, vượt qua sự tự ti vốn có của mình.
Nhìn chung, Green Lantern: Legacy có một cốt truyện tương đối đơn giản, ý nghĩa nhẹ nhàng, thích hợp cho trẻ nhỏ. Câu chuyện này tương tự như những câu chuyện Superman, Spider-man cổ điển, hướng đến những bài học cho trẻ nhỏ về làm việc tốt, tự tin, yêu thương, đoàn kết.
Điểm đáng chú ý của Green Lantern: Legacy, đó là bộ truyện này mang rất nhiều nét văn hóa Việt, mà tác giả đã đưa vào như một cách thể hiện tinh thần Việt trong đó. Dù sống ở Mỹ, những gia đình gốc Việt vẫn luôn lưu lại những nét văn hóa riêng. Đó là việc cậu bé Tài gọi bà là “bà nội” thay vì “grandmom”, gọi mẹ là “mẹ”, hay sử dụng một số cụm từ thuần Việt giữa những lời thoại tiếng Anh, như “nước mắm”, “phở”. Ta cũng có thể bắt gặp những hình ảnh quen thuộc như chiếc áo dài mà bà của Tài mặc, chai dầu gió Trường Sơn, cà phê phin Việt Nam, nón lá, đèn lồng Hội An… Đây là những cài cắm đầy thú vị của tác giả Minh Lê. Anh cũng cho biết thêm một vài chi tiết văn hóa thuần Việt khác mà anh cài cắm trong bộ truyện, đó là nguyên tắc không đi giày, dép trong nhà (khác với ở Mỹ thường đi cả giày vào nhà).
Nhân vật người bà của Tài lấy cảm hứng từ chính bà nội của tác giả. Bối cảnh gia đình của Tài cũng dựa trên quá khứ gia đình của tác giả: đó là những người nhập cư đến Mỹ từ nhiều năm trước do chiến tranh.
Trong truyện tranh Mỹ, Minh Lê thường thấy những nhân vật gốc Á thường chỉ làm nhân vật phụ, chính điều đó đã khiến anh quyết tâm thực hiện Green Lantern: Legacy. Khi viết bộ truyện này, tác giả tin rằng việc đưa một nhân vật gốc Việt làm nhân vật chính sẽ tạo nên sự khác biệt.
Trong Green Lantern: Legacy, ta có thể dễ dàng bắt gặp những yếu tố về người nhập cư. Cùng với gia đình của Tài, hai người bạn của cậu cũng là người da màu và người Ireland, thường bị bạn bè “thuần Mỹ” bắt nạt. Sự tự ti và lẻ loi của Tài dường như đại diện cho sự tự ti và lẻ loi, lạc lõng giữa cộng đồng người Mỹ, của một người Việt nói riêng và người nhập cư nói chung. Trải qua thử thách, Tài được chào đón, động viên từ bạn bè, và những Green Lantern, cậu đã học được sự tự tin, hòa nhập với cộng đồng, sẵn sàng trở thành người anh hùng nước Mỹ. Ở cuối bộ truyện, hình ảnh cậu mở cánh cửa, giúp đỡ gia đình người Hồi giáo nhập cư cũng đã thể hiện rõ ý nghĩa nhân văn này.
Có một chi tiết thú vị rằng trong bộ truyện này, dù có John Stewart nhưng không có Hal Jordan. Người chiến đấu bên cạnh John Stewart chống lại Sinestro là bà nội của Tài. Câu khẩu quyết chiếc nhẫn của bà nội truyền lại cho Tài, cũng chính là câu khẩu quyết của Hal Jordan. Vậy phải chăng, trong vũ trụ này, Tài sẽ thay thế Hal Jordan để đứng vào hàng ngũ Green Lantern bảo vệ Trái Đất?
Nhìn chung, mình thấy Green Lantern: Legacy là một bộ truyện khá hay, ý nghĩa nhẹ nhàng, đáng để đọc và sưu tầm, nhất là với những người yêu thích DC Comics và tự hào dân tộc như mình.
In brightest day, in blackest night,
No evil shall escape my sight
Let those who worship evil’s might,
Beware my power…Vietnamese American Green Lantern’s light!
#byAnhDinh 